استروئیدهای آنابولیک

استروئيدهاي آنابوليك چه موادي هستند؟

استروئيدهاي آنابوليك موادي مصنوعي هستند كه ساختمان شيميايي آنها شبيه هورمون هاي جنسي مردانه (آندروژن ها) است و به اين خاطر نقش هاي زيستي اين هورمون ها را تقليد مي‌كنند. آنها رشد ماهيچه هاي اسكلتي (اثرات آنابوليك) و نمو خصوصيات جنسي مردانه (اثرات‌اندروژني) را تقويت مي‌كنند و اثراتي ديگري نيز دارند. بنابراين ، واژه « استروئيدهاي آنابوليك‌اندروژنيك » نام مناسب تري براي اين تركيبات است. به هرحال، استفاده از واژه استروئيدهاي آنابوليك مرسوم شده است.

استروئيدهاي آنابوليك در دهه 1930 ميلادي جهت درمان كم كاري غدد جنسي مردان ساخته شدند. در اين بيماري بيضه ها به مقدار كافي تستسوسترون (مهم ترين هورمون جنسي مردان) توليد نمي‌كنند. در نتيجه رشد ونمو واعمال جنسي بيمار مختل مي‌شود. كاربرد اصلي اين مواد در پزشكي، درمان به تأخير افتادن بلوغ ، بعضي انواع ناتواني جنسي و تخفيف ضعف و تحليل بدن طي عفونت HIV (ويروس ايدز) و بيماري هاي ديگر است.

در دهه 1930 ميلادي دانشمندان دريافتند استروئيدهاي آنابوليك مي‌توانند رشد ماهيچه هاي اسكلتي را در جانوران آزمايشگاهي تقويت كنند. پس از اين كشف، خست وزنه برداران و بدن سازان و سپس ورزشكاران ساير رشته هاي ورزشي از اين تركيبات استفاده كردند. به اين ترتيب، استفاده نادرست از استروئيدها نان در ميان ورزشكاران شايع شد كه بر نتايج مسابقات تأثير گذاشت. تاكنون بيش از 100 نوع استروئيد آنابوليك توليد شده است. در جدول زير تركيباتي كه طور معمول استفاده مي‌شوند نام برده شده است.

مكمل هاي استروئيدي چه نوع موادي هستند؟

مكمل هايي مانند دي هيدرو اپي‌اندرسترون (DHEA) و‌اندروستن ديون (آندرو) مي‌توانند در بدن به تستوسترون (هورموني جنسي مردانه) يا تركيبات مشابه تبديل شوند. از اين رو ، بعضي عقيده دارند كه آنها اثرات آنابوليك دارند واز آنها استفاده مي‌كنند. اما اين كه چنين تبديلي ،تستوسترون كافي را براي رشد ماهيچه ها فراهم مي‌كند يا خود اين تركيبات رشد ماهيچه ها را تقويت مي‌كنند، مشخص نيست. در مورد اثرات جانبي اين تركيبات نيز اطلاعات‌اندكي در دست است. به هر حال، اگر مقدار زيادي از اين تركيبات مصرف شود به طوري كه سطح تستوسترون در بدن افزايش چشمگيري پيداكند، اين مواد نيز همانند استروئيدهاي آنابوليك اثرات جانبي خواهند داشت.

چرا برخي از استروئيدهاي آنابوليك نادرست استفاده مي‌كنند ؟

يكي از دلايل استفاده نادرست از استروئيدها، بهبود مهارت هاي ورزشي است. استفاده نادرست از استروئيدها، در ميان بدن سازان رقابت جو، بسيار معمول است. ميزان استفاده نادرست در ميان ساير ورزشكاران، بسته به نوع ورزش متفاوت است.

دليل ديگر استفاده نادرست از استروئيدها، افزايش دادن‌اندازه ماهيچه ها يا كاهش دادن چربي بدن است. افرادي كه به اين دلايل از استروئيد ها استفاده مي‌كنند، اغلب به نوعي بيماري رفتاري دچارند كه درآن مردان با وجودي كه مقدار زيادي ماهيچه دارند، تصور مي‌كنند ماهيچه‌اندكي دارند وضعيف هستند و زنان با وجودي كه لاغر هستند، تصور مي‌كنند بسيار چاق هستند.

استروئيدهاي آنابوليك چگونه مصرف مي‌شوند؟

بعضي استروئيدهاي آنابوليك به صورت خوراكي، بعضي به صورت تزريق درون ماهيچه اي و بعضي نيز به صورت ژل وكرم (كه روي پوست ماليده مي‌شوند) مصرف مي‌شوند.

از آن جا كه استفاده كنندگان اين استروئيدها معتقدند اثري كه مصرف استروئيدهاي مختلف بر‌اندازه ماهيچه ها دارد از مصرف جداگانه آنها بيشتر است، به طور معمول از دو يا چند استروئيد آنابوليك مختلف استفاده مي‌كنند واز مخلوطي از استروئيدهاي خوراكي، تزريقي وپمادهاي پوستي بهره مي‌گيرند.

مقداري كه مصرف مي‌شود ممكن است 10 تا100 برابر از مقداري كه براي اهداف پزشكي تجويز مي‌شود بيشتر باشد. مصرف كنندگان استروئيدهاي آنابوليك اغلب مقدار مصرف خود را طي يك دوره 6 تا 12 هفته اي افزايش مي‌دهند. در ابتداي دوره از مقدار‌اندكي استفاده مي‌كنند وبه كندي مقدار مصرف را بالا مي‌برند.

در نيمه دوم دوره، اين مقدار به كندي كاهش داده مي‌شود تا به حد صفر برسد.گاهي اين دوره با دوره ديگري دنبال مي‌شود كه در آن شخص بدون استفاده از دارو به ورزش خود ادامه مي‌دهد.آنان معتقدند اين شيوه، امكان ميزان شدن بدن با مقادير بالاي استروئيد ها را فراهم مي‌سازد، اما اين باورها هنوز به صورت علمي‌بررسي نشده‌اند.

استروئيدهاي آنابوليك چه اثراتي بر سلامتي دارند؟

استفاده نادرست از استروئيدهاي آنابوليك با اثرات جانبي متنوعي ارتباط دارند. بعضي از اين اثرات از نظر ظاهري ناخوشايند هستند، مانند آكنه (التهاب موضعي پوست كه به ظهور جوش يا زخم هايي بر پوستمي‌انجامد) ونمو پستان ها در مردان. بعضي زندگي مصرف كننده را به خطر مي‌انجامد، مانند حملات قلبي وسرطان كبد. بيشتر اين اثرات در

صورت توقف مصرف دارو برگشت پذيرند، اما بعضي از آنها پايدار ودايمي‌هستند.

-1اثر بردستگاه هورموني

استفاده نادرست از استروئيدهاي آنابوليك در توليد عادي هورمون ها اخلال ايجاد مي‌كند و باعث تغييرات برگشت پذير و برگشت ناپذير مي‌شود. تغييرات برگشت پذير عبارتند از: كاهش توليد اسپرم وتحليل رفتن بيضه ها.

تغييرات برگشت ناپذير عبارتند از: ريزش مو و بزرگ شدن پستان ها. در يك مطالعه روي مردان بدن ساز مشخص شد كه بيش از نيمي‌از آنان به تحليل بيضه ها و بقيه به بزرگ شدن پستان ها دچار هستند. استروئيدهاي آنابوليك در زنان باعث مرد نمايي مي‌شود.‌اندازه پستان ها وچربي بدن كاهش مي‌يابد، پوست زمخت وكلفت مي‌شود. كليتوريس بزرگ مي‌شود و صدا كلفت و مردانه مي‌شود. همچنين، با وجود ريزش موي سر، رشد بيش از‌اندازه مو در بخش هاي ديگر بدن ديده مي‌شود. در صورت ادامه مصرف استروئيدهاي آنابوليك بعضي از اين اثرات برگشت ناپذير هستند.

-2دستگاه اسكلتي

افزايش مقدار تستوسترون و ديگر هورمون هاي جنسي كه در دوران بلوغ صورت مي‌گيرد باعث جهشي عادي در رشد مي‌شود. پس از آن، وقتي اين هورمون ها به مقدار معيني رسيدند، باعث توقف رشد استخوان ها مي‌شوند. در اين حالت اين فرد به بيشترين حد ارتفاع خود مي‌رسد و پس از آن رشد طولي بيشتري نخواهد داشت. وقتي استروئيدهاي آنابوليك نادرست استفاده شوند، مقدار هورمون جنسي بالا ميرود كه باعث توقف رشد استخوان ها پيش از زمان عادي مي شود.

-3كبد

مصرف استروئيدهاي آنابوليك با سرطان كبد وشكل گيري كيست هاي پر از خون در اين اندام ارتباط دارد. پاره شدن اين كيست ها باعث خونريزي داخلي مي‌شود.

-4پوست

آكنه (التهاب موضعي پوست كه با جوش هاي صورت همراه است) كيست ها وپوست وموي چرب از عوارض استفاده نادرست از استروئيدهاي آنابوليك است.

5-عفونت

بسياري از كساني كه استروئيدهاي آنابوليك تزريقي مصرف مي‌كنند، از سرنگ هاي غير استريل استفاده مي‌كنند يا آن ها را به صورت اشتراكي به كار مي‌برند.به علاوه بعضي از اين مواد به طور غير قانوني و در شرايط غير استريل تهيه مي‌شوند. اين عوامل خطر عفونت هاي ويروسي مانند ايدز و هپاتيت را افزايش مي‌دهد. به علاوه عفونت هاي باكتريايي كه مي‌توانند باعث التهاب جدار داخلي قلب و درد وتورم در محل تزريق شوند، ممكن است به وجود آيد.

استروئيدهاي آنابوليك چه اثراتي بر رفتار دارند؟

برخي گزارش كرده‌اند استروئيدها، بخصوص در مقادير بالا، تندخويي وستيزه جويي را تشديد مي‌كنند. بعضي از مصرف كنندگان اين مواد گفته‌اند كه آنان اعمال تهاجمي‌(مانند برخورد فيزيكي ، سرقت مسلحانه يا استفاده از زور براي به دست آوردن چيزي) مرتكب شده‌اند. برخي نيز گزارش كرده‌اند به اعمالي مانند دزدي از فروشگاه ها وتخريب دارايي هاي ديگران دست زده‌اند. اين افراد گفته‌اند هنگام مصرف استروئيدهاي آنابوليك به اين گونه اعمال ترغيب مي‌شوند.   

بعضي محققان معتقدند استروئيدهاي آنابوليك نمي‌توانند به طور مستقيم در اين اعمال دخيل باشند و چون مدتي است تحقيقات پزشكي به ارتباط بين استروئيدها و ستيزه جويي معطوف شده است، اين افراد اين ارتباط را بهانه اي براي سلب مسؤوليت از خود در قبال اين گونه اعمال قرار داده‌اند.

يك راه براي پي بردن به درست يا نادرست بودن اين دوعقيده متفاوت، اين است كه به گروهي از داوطلبان به مدت چند روز يا چند هفته مقدار زيادي استروئيد آنابوليك داد و سپس وضعيت رفتاري آنان را با گروه شاهد مقايسه كرد.تاكنون چهار مطالعه از اين نوع انجام شده است. در سه مطالعه مشخص شد كه استروئيدهاي آنابوليك در مقادير بالا تندخويي وستيزه جويي را تشديد مي‌كنند، اما در يك مطالعه چنين اثري مشاهده نشد . از اين رو، برخي از محققان اظهار داشته‌اند برخي استروئيدها و نه همه آنها باعث تشديد تند خويي وستيزه جويي مي‌شوند

اثرات رفتاري ديگري كه براي استروئيدهاي آنابوليك گزارش شده است عبارتند از:سرخوشي ،افزايش انرژي ،تحريك جنسي، نوسانات روحي ، آشفتگي روحي ، فراموشكاري وگيجي.به هرحال ، هنوز مشخص نيست كه استروئيدهاي آنابوليك تا چه‌اندازه اي در اختلالات رفتاري واعمال خشونت آمي مؤثرند.

آيا استروئيدهاي آنابوليك اعتياد آور هستند؟

درصد نامشخصي از مصرف كنندگان استروئيد هاي آنابوليك به اين داروها معتاد مي‌شوند وعلارغم مشكلات فيزيكي ، اثرات منفي بر روابط اجتماعي يا عصبي بودن وستيزه جويي ، به مصرف آنها ادامه مي‌دهند. آنان هنگام ترك اين مواد به نوسانات روحي،خستگي، بي قراري، كاهش اشتها، بي خوابي،كاهش اشتياق جنسي و افزايش ميل به استفاده از استروئيدها دچار مي‌شوند . افسردگي خطرناك ترين عارضه ترك اين مواد است، زيرا گاهي به خودكشي منجر مي‌شود. اين افراد بايد زير نظر متخصصان درمان شوند، زيرا بعضي از نشانه هاي افسردگي سال ها پس از قطع مصرف اين داروها باقي مي‌مانند.